ROWEREM WOKÓŁ GMINY TURAWA - Z Turawy do Stobrawskiego Parku Krajobrazowego
Trasa nr 4: Z Turawy do Stobrawskiego Parku Krajobrazowego (29,8 / 37,5 km)
Największą atrakcją turystyczną kojarzoną z Turawą są oczywiście Jeziora Turawskie. Jednak niecałe 10 km od stolicy gminy znajduje się kolejna – największy obszar chroniony w województwie Opolskim, Stobrawski Park Krajobrazowy. Jadąc do niego na wycieczkę odwiedzimy po drodze kilka ciekawych wiosek leżących na terenie gminy Turawa. Oprócz pięknych lasów, na trasie czeka nas też malownicze Jezioro Srebrne, nad którym możemy skorzystać z orzeźwiającej kąpieli.
CIEKAWE MIEJSCA NA TRASIE
Turawa
Historia Turawy sięga średniowiecza, jednak we wczesnych latach znana była jako Byczyna. Nazwa oczywiście pochodziła od dużej liczby byków i krów wypasanych na okolicznych łąkach. Nazwa Turawa pojawiła się dopiero w 1562 roku. Początkowo Turawa nie była samodzielną miejscowością i należała do obszaru Kotorza Wielkiego. Samodzielność zyskała dopiero w XVIII wieku za sprawą ówczesnych właścicieli tych terenów, rodu von Gaschinów. Dziś to prężnie rozwijająca się stolica gminy. Jej okolice są najchętniej odwiedzanymi terenami turystycznymi w pobliżu Opola. Przede wszystkim ze względu na liczne akweny wodne z plażami i ośrodkami wypoczynkowymi.
Pałac w Turawie
Pałac w stylu barokowym został wzniesiony w połowie XVIII w. dla pana tamtejszych dóbr, Martina Scholza von Loewenckorna. Do dziś dobrze zachowały się dekorowane w stylu neorokokowym wnętrza z piękną salą balową. W 1937 roku ostatni właściciele zamku przekazali go na sierociniec. Do niedawna istniał tu dom dziecka. Pałac nie jest udostępniony do zwiedzania, można go tylko zobaczyć z zewnątrz.
Ścieżka edukacyjna Nadleśnictwa Turawa
Niewielki park w centrum Turawy, przy zabytkowej leśniczówce Nadleśnictwa Turawa. W parku zgromadzono ciekawe drzewa i krzewy. Jest też kilka tablic edukacyjnych oraz ławek, na których możemy odpocząć w cieniu drzew.
Stawy Marszałki
Kilka stawów hodowlanych położonych przy zielonym szlaku rowerowym z Turawy do Bierdzan. Dobre miejsce do obserwacji ptaków wodnych.
Jezioro Srebrne
Malowniczo położone w lesie jezioro to atrakcja turystyczna bardzo popularna wśród mieszkańców Opola i okolic. Jeśli chcemy uniknąć tłumów, najlepiej przyjechać tu poza sezonem wakacyjnym. Jest tu strzeżone kąpielisko z piaszczystą plażą, zaplecze gastronomiczne, pole biwakowe i kempingowe. W lecie można wypożyczyć rowery wodne. Po drugiej stronie drogi dojazdowej funkcjonuje kameralne łowisko wędkarskie Kacze Doły.
Jełowa
Nazwa wioski pochodzi od słowa ił (gwarowo jeł), czyli urodzajnych gleb znajdujących się w okolicy. Początki wsi datuje się na ok. 1300 rok. W centrum wioski stoi kościół św. Bartłomieja, który powstawał etapami w latach 1751 – 1910. W jego pobliżu zachowało się sporo dawnych budynków mieszkalnych i gospodarskich. Jedną z najokazalszych historycznych budowli jest dawna karczma znajdująca się przy ul. Wolności. Według miejscowej legendy w Jełowej miał krótko przebywać św. Wojciech. Pamiątką tego jest studnia jego imienia stojąca przy plebanii, z której święty miał czerpać wodę do chrztów.
Stacja kolejowa w Jełowej
Oprócz ceglanego, zabytkowego budynku stacji warto zwrócić uwagę na zabytkową wieżę ciśnień po drugiej stronie torów. Z miejscem tym wiąże się mroczna historia II wojny światowej. W pierwszych dniach wojny stacjonował tu pociąg Adolfa Hitlera, z którego wódz III Rzeszy dowodził atakami na Polskę.
Stobrawski Park Krajobrazowy
To największy obszar chroniony na terenie woj. opolskiego, obejmujący 52 tys. hektarów. Rozciąga się od Dąbrówki Łubniańskiej na południowym wschodzie po okolice Namysłowa i Wołczyna na północy oraz okolice Brzegu i Lubszy na zachodzie. Wytyczono tu aż 210 km pieszych i rowerowych szlaków turystycznych pokazujących nie tylko walory przyrodnicze, ale również zabytkowe i kulturowe. W obrębie parku znajduje się ponad 300 starorzeczy będących siedliskami rzadkich roślin i zwierząt, ponad 100 obszarów wydmowych dochodzących do 30 m. wysokości, kilka interesujących zabytków (dawna huta w Zagwiździu, zamek w Karłowicach, miejscowość Pokój z zabytkowym parkiem, średniowieczne grodziska w okolicach Krzywej Góry i Murowa) oraz oczywiście obszerne lasy z bardzo różnorodnymi drzewostanami.
Wydma Kosowce
Jedna z największych wydm na terenie Stobrawskiego Parku Krajobrazowego. Jej wysokości dochodzi do 20 metrów. Okoliczni mieszkańcy często nazywają tę i okoliczne wydmy „Dambowcami” ze względu na okoliczne wzgórza zwane Górami Dębowymi. Wydma Kosowce znajduje się nieopodal leśnego przysiółka Kosowce. Wciąż jeszcze służy ono jako kopalnia piasku, przez co wydmę można oglądać jedynie z jej szczytu. Najłatwiej dojechać tu z Dąbrówki Łubniańskiej lub z Jełowej.
Studzionka (Dąbrówka Łubniańska)
Legendarna kapliczka znajdująca się na skraju lasu na północ od Dąbrówki Łubniańskiej. Powstała w miejscu, w którym wypływa źródełko z wodą o cudownych właściwościach. Wedle legendy uzdrowiła ona miejscowego rolnika Szymona Soppę. Do dziś do kapliczki przybywają pielgrzymi z okolicznych miejscowości, by napić się uzdrawiającej wody. Naprzeciw kapliczki, za niewielkim wzgórzem znajduje się malowniczy stawek leśny. Z kolei obok drogi prowadzącej do Studzionki z parkingu leśnego przy wjeździe do Stobrawskiego Parku Krajobrazowego znajduje się jedna z licznych na terenie parku wydm polodowcowych.
Kościół św. Barbary w Kolanowicach
To jeden z najładniejszych drewnianych kościółków na Opolszczyźnie. Powstał w 1658 r. i pierwotnie stał w Opolu przy klasztorze Franciszkanów. Ponieważ na początku XIX w. był w bardzo złym stanie, w 1811 roku postanowiono go sprzedać. Zgłosiło się kilka chętnych wiosek. Postanowiono go sprzedać tej wiosce, której przedstawiciele pierwsi pojawią się w Opolu. Ostatecznie zwyciężyli mieszkańcy Kolanowic, gdzie przeniesiono każdą jego deskę i złożono od nowa. W 1812 roku odbyła się uroczysta konsekracja. Dzwonnica została dobudowana w 1978 r.
Węgry
Wioska wzmiankowana już w 1295 roku. W Węgrach warto zwrócić uwagę na zabytkowe kapliczki przy głównej ulicy, najpiękniejszy most w gminie Turawa oraz zabytkowy kościół św. Józefa Robotnika z 1923 roku. Nazwa wioski związana jest z osadnikami węgierskimi, którzy osiedlili się tu podczas przejścia wojsk Stefana Batorego.
Osowiec
Historia Osowca sięga 1785 roku, kiedy wybudowano tutaj hutę. Do dziś w jej miejscu funkcjonuje Fabryka Wyrobów Metalowych, a w centrum wioski można zobaczyć dawne robotnicze budynki mieszkalne. W centrum Osowca warto też zwrócić uwagę na zabytkowy wóz strażacki stojący przy budynku remizy czy zatrzymać się na chwilę na mostku na kanale, z którego roztacza się piękny widok na wioskę i hutę.
PRZEBIEG TRASY
TURAWA, (ul. Opolska – czarny szlak rowerowy) – JEZIORO SREBRNE – leśna droga do Jełowej – JEŁOWA (ul. Młyńska – ul. Wolności – ul. Kupska) – LASY STOBRAWSKIE – WYDMA KOSOWCE – KOSOWCE – DĄBRÓWKA ŁUBNIAŃSKA (leśny parking – ul. Leśna) – ŁUBNIANY (ul. Opolska – ul. Kolanowska) – KOLANOWICE (ul. Brzozowa – most na Małej Panwi – ul. Powstańców Śląskich) - WĘGRY - OSOWIEC (ul. Opolska – ul. Lipowa – ul. Fabryczna – ul. Dworcowa – przystanek kolejowy) – NIEBIESKI SZLAK ROWEROWY – TRZĘSINA – JEZIORO SREBRNE – CZARNY SZLAK ROWEROWY - TURAWA
Wycieczkę rozpoczynamy w centrum Turawy, przy Placu von Garnier. Kierujemy się na północ ul. Opolską, drgą która prowadzi nad promenadę nad Jezioro Turawskie. Za mostem na Małej Panwi i jedziemy prosto czarnym szlakiem rowerowym w kierunku Jeziora Srebrnego. Za jeziorem jedziemy jeszcze około kilometra i skręcamy łagodnie w prawo w leśną drogę prowadzącą w stronę Jełowej. Po przejechaniu kolejnego kilometra wyjeżdżamy na łąki, z których widać już zabudowania Jełowej. Dojeżdżamy do pierwszego skrzyżowania i skręcamy w lewo, w ul. Młyńską. Na następnym rozwidleniu skręcamy w prawo i jedziemy dalej ul. Młyńską aż do skrzyżowania z ruchliwą drogą krajową nr 45. Jedziemy dalej prosto ul. Wolności obok kościoła. Dalej ul. Wolności zmienia nazwę na Kupską. Jedziemy aż do skraju lasu, przed którym skręcamy łagodnie w prawo i wjeżdżamy w głąb lasu. Kilkaset metrów dalej przejeżdżamy ostrożnie przez tory kolejowe. Za torami czeka nas łagodny zakręt w prawo, długa prosta i łagodny zakręt w lewo, za którym dojeżdżamy do skrzyżowania leśnych dróg. Trzysta metrów w prawo znajduje się wjazd na teren wydmy Kosowce. Jadąc dalej prosto mijamy leśny przysiółek Kosowce i jadąc na ich skraju prosto, wjeżdżamy na wygodną drogę asfaltową. Droga zatacza szeroki łuk w lewo i po chwili łączy się z asfaltową drogą Łubniany-Zagwiździe. Jedziemy cały czas główną drogą i dojeżdżamy do parkingu leśnego. Tu odchodzi droga w prawo, w kierunku Studzionki, gdzie znajduje się kapliczka z uzdrawiającą wodą, wydma, oraz niewielki leśny stawek. Jadąc od parkingu prosto, wyjeżdżamy z lasu i wjeżdżamy do Dąbrówki Łubniańskiej, a dalej do centrum Łubnian.
Z Łubnian możemy wrócić skrótem biegnącym leśną drogą do Osowca (opis poniżej), lub pojechać naokoło przez Kolanowice i Węgry, zgodnie z trasą główną. Przejeżdżamy przez całą wioskę i za Urzędem Gminy skręcamy łagodnie w lewo, w ul. Kolanowską. Zazwyczaj pustą szosą dojeżdżamy do Kolanowic. Jadąc ul. Brzozową, przejeżdżamy most na Małej Panwi i na rozwidleniu za nim skręcamy w lewo. Dojeżdżamy do ul. Powstańców Śląskich i znów skręcamy w lewo. Po chwili warto zboczyć na chwilę z trasy, skręcając w prawo, w ul. Szkolną, którą dotrzemy do pięknego, drewnianego kościółka św. Barbary. Jadąc prosto ul. Powstańców Śląskich, po chwili przecinamy ostrożnie ruchliwą drogę krajową nr 45 i wjeżdżamy do Węgier. Na pierwszym skrzyżowaniu skręcamy w lewo, w główną ul. Opolską. Jedziemy nią przez całą wioskę. Przejeżdżamy przez most na Małej Panwi, mijamy kościół i za kolejnym mostkiem na Kanale Fabrycznym wjeżdżamy do Osowca. Tu na głównym skrzyżowaniu skręcamy w prawo, w ul. Lipową. Po lewej stronie mijamy remizę strażacką i szkołę. Na końcu ul. Lipowej skręcamy w prawo, w ul. Fabryczną, która tuż przed budynkiem dawnej huty skręca w lewo. Jadąc dróżką pomiędzy budynkami dawnej huty, a Kanałem Fabrycznym, mijamy bramę i wjeżdżamy prosto na ul. Dworcową. Po prawej stronie mijamy mostek, z którego roztacza się ładny widok na wioskę i hutę. Dalej poruszamy się niebieskim szlakiem rowerowym. Na końcu wioski przejeżdżamy przez przejazd kolejowy i mijamy popularny bar Przystanek Osowiec. Za barem i zagajnikiem, droga skręca ostro w prawo i wjeżdżamy do Trzęsiny. Na pierwszym skrzyżowaniu jedziemy prosto, w ul. Młyńską. Na następnym rozwidleniu dróg jedziemy w lewo, mijamy niewielki zagajnik i przejeżdżamy przez rozległą polanę. Po chwili zbliżamy się do koryta Małej Panwi i dalej mijamy z prawej strony budynek szkoły. Za szkołą skręcamy w prawo, przejeżdżamy przez most na Małej Panwi i wjeżdżamy do centrum Turawy, gdzie kończymy wycieczkę.
TURAWA - JEŁOWA
przez Kobylno i Grabie
TURAWA, (ul. Opolska – ul. Świerkowa – ul. Lipowa - Marszałki) – ZIELONY SZLAK ROWEROWY - Stawy Marszałki - ZIELONY SZLAK ROWEROWY - KOBYLNO – GRABIE - JEŁOWA (kościół)
Alternatywny wariant trasy dłuższy o 7,7 km. Wycieczkę rozpoczynamy w centrum Turawy, przy Placu von Garnier. Kierujemy się na północ, ul. Opolską, która prowadzi nad Jezioreo Turawskie. Za mostem na Małej Panwi i zakrętem jedziemy drogą dla samochodów ok. 700 m i skręcamy łagodnie w lewo, w ul. Lipową, którą biegnie zielony szlak rowerowy. Mijamy zabudowania przysiółka Marszałki i wjeżdżamy do lasu przy parkingu leśnym z wiatą turystyczną. Od tej pory jedziemy asfaltową, nieuczęszczaną przez samochody drogą. Dwa kilometry dalej mijamy stawy rybne Marszałki, które rozłożyły się po obu stronach drogi. Po kolejnych dwóch kilometrach mijamy z prawej strony głaz pamiątkowy z 1923 roku. Jedziemy dalej zielonym szlakiem i kilkaset metrów dalej mijamy po prawej stronie kapliczkę z 2004 roku. Kilometr dalej docieramy do dużego, leśnego skrzyżowania, na którym skręcamy ostro w lewo, wjeżdżając na szeroką, utwardzoną tłuczniem drogę. Półtora kilometra dalej wyjeżdżamy z lasu i docieramy do asfaltowej drogi przy dużym gospodarstwie rolnym. Skręcamy w lewo i dojeżdżamy do Kobylna. Przejeżdżamy przez całą wioskę główną drogą, by po chwili wjechać do miejscowości Grabie. Tuż za Grabiami przecinamy ostrożnie ruchliwą drogę krajową nr 45 i skręcamy w lewo, w stronę dobrze widocznego kościoła w Jełowej. Przed kościołem skręcamy w prawo, w ul. Wolności dalej poruszamy się zgodnie z trasą główną.
ŁUBNIANY - OSOWIEC
leśnym skrótem
ŁUBNIANY (kościół - ul. Brzozowa) – OSOWIEC (ul. Cmentarna – ul. Oleska – ul. Lipowa – ul. Fabryczna – ul. Dworcowa)
Rozpoczynamy w centrum Łubnian, przy kościele św. Piotra i Pawła. Ruszamy ulicą Brzozową rozpoczynającą za budynkiem kościoła. Już po chwili jedziemy pomiędzy łąkami i zagajnikami w kierunku lasu. Na krańcu Łubnian mijamy niewielką łączkę oraz krzyż i wjeżdżamy do lasu dobrze utwardzoną drogą szutrową. Jedziemy cały czas prosto i 1,5 km dalej przecinamy ostrożnie ruchliwą drogę krajową nr 45. Po krótkim odcinku biegnącym zagajnikiem wjeżdżamy do Osowca tuż obok cmentarza. Skręcamy łagodnie w lewo i ul. Cmentarną docieramy do głównej ul. Opolskiej. Skręcamy w prawo i od razu lewo, w ul. Lipową. Po lewej stronie mijamy remizę strażacką i szkołę. Na końcu ul. Lipowej skręcamy w prawo, w ul. Fabryczną, która tuż przed budynkiem dawnej huty skręca w lewo. Jadąc dróżką pomiędzy dawnymi budynkami huty a Kanałem Fabrycznym, mijamy bramę i wjeżdżamy prosto na ul. Dworcową i jedziemy dalej zgodnie z trasą główną.
Do pobrania mapy tras rowerowych na nawigację:
Turawa 04 - Z Turawy do Stobrawskiego Parku Krajobrazowego.gpx (96,50KB)
Turawa 04 B - Turawa-Jełowa przez stawy Marszałki.gpx (26,67KB)
Turawa 04 C - Łubniany-Osowiec leśnym skrótem.gpx (15,20KB)
Turawa 04 D - Węgry-Turawa przez Kotórz Mały.gpx (24,29KB)
opis trasy, zdjęcia i mapa:
Przemysław Supernak, SuperGlob
